Τι είναι η πρώιμη ωοθηκική ανεπάρκεια;
Η Πρώιμη Ωοθηκική Ανεπάρκεια (ΠΩΑ) είναι η πρόωρη απώλεια της φυσιολογικής λειτουργίας των ωοθηκών πριν από την ηλικία των 40 ετών. Συνεπάγεται χαμηλή παραγωγή ορμονών και διακοπή της ωορρηξίας, οδηγώντας σε διαταραχές κύκλου και συχνά σε υπογονιμότητα.
Συμπτώματα
- αμηνόρροια ή μεγάλα μεσοδιαστήματα μεταξύ περιόδων
- εξάψεις, νυχτερινές εφιδρώσεις
- ευερεθιστότητα, αλλαγές διάθεσης
- ξηρότητα κόλπου και πόνος στη σεξουαλική επαφή
- δυσκολία σύλληψης
Αίτια
Η ΠΩΑ μπορεί να είναι ιδιοπαθής (χωρίς εμφανές αίτιο) ή να σχετίζεται με:
- αυτοάνοσες παθήσεις
- γενετικούς παράγοντες (σύνδρομο Turner, εύθραυστο Χ χρωμόσωμα)
- προηγούμενες χημειοθεραπείες ή ακτινοβολίες
- χειρουργική αφαίρεση ωοθηκών
Διάγνωση
Η διάγνωση βασίζεται σε:
- υψηλά επίπεδα FSH και χαμηλά επίπεδα οιστρογόνων
- διακολπικό υπερηχογράφημα για την εκτίμηση του ωοθηκικού αποθέματος
- γενετικές και αυτοάνοσες εξετάσεις σε επιλεγμένες περιπτώσεις
Θεραπεία και διατήρηση γονιμότητας
Δεν υπάρχει οριστική θεραπεία, αλλά οι στόχοι της αντιμετώπισης είναι:
- ορμονική θεραπεία υποκατάστασης για την πρόληψη οστεοπόρωσης και καρδιαγγειακών νοσημάτων
- αποκατάσταση της ποιότητας ζωής (ανακούφιση των συμπτωμάτων εμμηνόπαυσης)
- υποβοηθούμενη αναπαραγωγή (εξωσωματική γονιμοποίηση με ή χωρίς δωρεά ωαρίων) όταν υπάρχει επιθυμία εγκυμοσύνης
- σε επιλεγμένες περιπτώσεις, κατάψυξη ωαρίων για διατήρηση της γονιμότητας
Η πρώιμη ωοθηκική ανεπάρκεια απαιτεί ολοκληρωμένη παρακολούθηση από εξειδικευμένο γυναικολόγο με έμφαση στη γονιμότητα και στη μακροχρόνια υγεία της γυναίκας.