Τι είναι η υπερπλασία ενδομητρίου;
Τι είναι η υπερπλασία του ενδομητρίου
Η υπερπλασία του ενδομητρίου είναι η ανώμαλη αύξηση του πάχους του εσωτερικού χιτώνα της μήτρας (ενδομήτριο). Φυσιολογικά, το πάχος του ενδομητρίου δεν ξεπερνά τα 14 χιλιοστά στις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας και τα 5 χιλιοστά μετά την εμμηνόπαυση. Όταν το πάχος υπερβεί αυτά τα όρια, απαιτείται περαιτέρω διερεύνηση, καθώς μπορεί να οφείλεται σε ορμονική διαταραχή ή να σχετίζεται με προκαρκινικές ή καρκινικές αλλοιώσεις.
Τύποι υπερπλασίας
Η υπερπλασία του ενδομητρίου διακρίνεται σε τέσσερις βασικές κατηγορίες, ανάλογα με τα ιστολογικά χαρακτηριστικά των κυττάρων:
- απλή υπερπλασία
- σύνθετη υπερπλασία
- άτυπη απλή υπερπλασία
- άτυπη σύνθετη υπερπλασία
Η παρουσία άτυπων κυττάρων αποτελεί προκαρκινική κατάσταση και χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή, καθώς ο κίνδυνος εξέλιξης σε καρκίνο του ενδομητρίου είναι αυξημένος.
Αίτια και παράγοντες κινδύνου
Η υπερπλασία προκαλείται από την παρατεταμένη δράση των οιστρογόνων χωρίς την ισορροπητική επίδραση της προγεστερόνης. Είναι συχνότερη σε γυναίκες με:
- πολυκυστικές ωοθήκες (PCOS)
- παχυσαρκία
- σακχαρώδη διαβήτη
- υπέρταση
- ορμονικές θεραπείες με οιστρογόνα χωρίς προγεστερόνη
- ιστορικό καρκίνου μαστού ή ωοθηκών
Ποια είναι τα συμπτώματα
Η υπερπλασία του ενδομητρίου μπορεί να είναι ασυμπτωματική, αλλά συχνά εκδηλώνεται με:
- αυξημένη ή παρατεταμένη αιμορραγία κατά την περίοδο
- αιμορραγία μεταξύ των κύκλων (σταγονοειδής αιμορραγία)
- κολπική αιμορραγία μετά την εμμηνόπαυση
- σπανιότερα, πόνο ή αίσθημα πίεσης στην κάτω κοιλιακή χώρα
Διάγνωση
Η διάγνωση γίνεται με συνδυασμό εξετάσεων:
- Διακολπικό υπερηχογράφημα: Εκτίμηση του πάχους του ενδομητρίου
- Υστεροσκόπηση: Άμεση απεικόνιση της ενδομήτριας κοιλότητας και δυνατότητα λήψης βιοψιών
- Ιστολογική εξέταση του ενδομητρίου (βιοψία ή απόξεση) για τον ακριβή προσδιορισμό του τύπου της υπερπλασίας
- Μαγνητική τομογραφία σε επιλεγμένες περιπτώσεις για πληρέστερη απεικόνιση
Η υστεροσκόπηση θεωρείται η πιο αξιόπιστη και ασφαλής μέθοδος, καθώς επιτρέπει και διάγνωση και θεραπεία στον ίδιο χρόνο.
Θεραπευτική προσέγγιση
Η θεραπεία εξατομικεύεται με βάση την ηλικία, τα συμπτώματα, τον τύπο της υπερπλασίας και την επιθυμία για διατήρηση της γονιμότητας.
Συντηρητική θεραπεία
Για τις μη άτυπες μορφές υπερπλασίας, προτείνεται συντηρητική αντιμετώπιση με:
- χορήγηση προγεστερόνης σε μορφή χαπιών, ενδομητρίου σπειράματος ή ενέσεων
- τακτική παρακολούθηση με υπερηχογραφήματα και επαναληπτικές βιοψίες ενδομητρίου
- αντιμετώπιση παραγόντων κινδύνου (π.χ. απώλεια βάρους, ρύθμιση ορμονικών διαταραχών)
Για γυναίκες που επιθυμούν να διατηρήσουν τη γονιμότητά τους ή δεν μπορούν να χειρουργηθούν, η θεραπεία με προγεστερόνη αποτελεί εναλλακτική λύση. Ωστόσο, απαιτείται στενή παρακολούθηση με λήψη δείγματος ενδομητρίου κάθε 3-6 μήνες. Η ακριβής συχνότητα παρακολούθησης δεν έχει επιστημονικά καθοριστεί, αλλά είναι καθοριστικής σημασίας για την ασφάλεια της ασθενούς.
Χειρουργική αντιμετώπιση
Στις περιπτώσεις άτυπης υπερπλασίας ή όταν η φαρμακευτική αγωγή δεν είναι αποτελεσματική, προτείνεται χειρουργική αντιμετώπιση:
- λαπαροσκοπική υστερεκτομή για γρήγορη ανάρρωση και λιγότερο μετεγχειρητικό πόνο
- ρομποτικά υποβοηθούμενη υστερεκτομή που εξασφαλίζει μεγαλύτερη ακρίβεια και ελάχιστο τραυματισμό των ιστών
- ανοιχτή υστερεκτομή σε ιδιαίτερα σύνθετες περιπτώσεις
Η ρομποτική χειρουργική αποτελεί την πλέον εξελιγμένη τεχνική, προσφέροντας απόλυτη ακρίβεια, ελαχιστοποίηση απώλειας αίματος και ταχύτερη επάνοδο στην καθημερινότητα.
Οι ιατροί Δημήτρης Ευαγγελινός και Παρασκευή Σκαφιδά εφαρμόζουν όλες τις σύγχρονες υστεροσκοπικές και ελάχιστα επεμβατικές μεθόδους, επιλέγοντας εξατομικευμένα τη θεραπεία που εξασφαλίζει τη μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα και, όπου είναι δυνατό, διατηρεί τη γονιμότητα της γυναίκας. Η έγκαιρη διάγνωση και η κατάλληλη θεραπεία προσφέρουν οριστική λύση και αποτρέπουν την εξέλιξη της νόσου σε σοβαρότερες καταστάσεις.